Twee weken geleden was ik op vakantie naar Frankrijk en de reis verliep voorspoedig, tot we rond Antwerpen op een wegversperring stuitten. We volgden de aanwijzingen van Google Maps op: mislukt. Na het volgen van de omleidingsborden: mislukt. Tweede poging Google Maps: weer mislukt. Toen even heel goed om ons heen gekeken en ingeschat hoe we moesten rijden: bingo! We konden door. Voor mij is dit een mooie analogie met hoe we om kunnen gaan met AI. Het is een uitermate handige tool, maar blijf ook vooral zelf nadenken.
Tijdens verschillende fasen in het ontwerpproces, zie (en benut) ik mogelijkheden van AI bij mijn werk als designer. In de eerste plaats is het natuurlijk belangrijk dat we alles weten van het onderwerp van het ontwerp. Naast de briefing is Google daarvoor al een oude vriend. Nu gebruik ik ook vaak ChatGPT om ingewikkelde materie op een vereenvoudigde manier ‘te vertolken’ zodat we het op het juiste abstractieniveau kunnen vertalen binnen ons ontwerp. Het blijft natuurlijk wel nodig om ook de context te doorgronden, iets dat alleen kan in gesprek met onze klanten en opdrachtgevers.
Ook bij de inspiratiefase zijn er verschillende tools om je te helpen een eerste ontwerp te maken. Met goede prompts kun je beelden laten genereren van apps. Je kunt heel specifiek worden zoals bijvoorbeeld een app op het gebied van gezonde voeding voor een bepaalde doelgroep. Puur ter inspiratie. Eigenlijk is het even sparren en creëren van veel opties, maar dan met AI.
Wij gebruiken eigenlijk vanaf de eerste versie van het ontwerp echte content. Er is veel mogelijk met AI qua beeld maar als je inzoomt en heel kritisch gaat kijken, zie je toch nog kleine foutjes. Wel is het heel geschikt voor bijvoorbeeld het briefen van een fotograaf: “Kijk, dit is ongeveer wat we zoeken.” Zo’n beeld is dan niet perfect maar geeft wel veel informatie over wat we precies zoeken. Zo’n beeld is dan vrij snel gegenereerd en geeft veel specifieke aanwijzingen; dit werkt voor ons heel fijn.
Een volgende stap in het ontwerpproces waarin we AI voor ons kunnen laten werken, is die van het ontwerp naar code. Bij het ontwerpen maak je veel kleine keuzes zoals de afstand tussen de elementen, kleurgebruik, etc. AI-tool Eightshapes herkent deze elementen en maakt het visueel wat de vertaalslag in code een stuk gemakkelijker maakt.
Voor het echte ontwerpproces is nu (nog) geen geschikte tool. Dit blijft voorlopig nog wel echt mensenwerk maar wellicht komt er in de (nabije) toekomst iets dat echt gaat werken. Wat ik zelf zo mooi vind aan het werken met AI, is dat ik kan doen waar ik goed in ben en waarin ik waarde toevoeg. Voor het snel genereren van ideeën en de meer procesmatige en herhalende dingen, kan ik AI inzetten. Zo vind ik de relaties die we hebben met klanten en de kritische vragen die wij stellen om de vraag achter de vraag helder te krijgen, essentieel voor een designbureau en daar investeren wij ook altijd in. Soms is een app niet altijd de beste uitkomst voor een probleem van een klant en zijn er betere oplossingen denkbaar. Daar zou AI nooit uitkomen.
Juist het samenwerken met AI is volgens mij het niveau waarop we AI op dit moment het beste kunnen inzetten. Natuurlijk zijn er, net als bij alle nieuwe ontwikkelingen, ook risico’s die op de loer liggen. Daar is al veel over geschreven dus ik noem even de belangrijkste: het is niet altijd ‘waar’ wat bijvoorbeeld ChatGPT voor output geeft. De bronvermelding ontbreekt of loopt dood. Je moet dus als designer en natuurlijk ook als mens, altijd goed kritisch blijven denken. Ik roep weer even in herinnering mijn ‘avontuur’ rond Antwerpen waarin we lang op Google Maps bleven vertrouwen, terwijl we zelf de weg prima konden vinden.
Uiteindelijk draait ontwerpen, en eigenlijk het hele leven, voor mij altijd om samenwerking en relaties. Wanneer ik klanten mijn eerste ontwerp laat zien, vertel ik erbij welke keuzes ik heb gemaakt en waarom. Zo krijgen klanten ook inzicht in de mogelijkheden en waarom we bepaalde keuzes voor bijvoorbeeld kleur of complexiteit voor hun bedrijf hebben gemaakt. Dat schept vertrouwen en vergroot draagvlak binnen de organisatie. Ik denk dat investeren in relaties de wereld mooier maakt. Ook privé investeer ik daarom veel in familie en vrienden, in tijd zonder techniek. Op dit moment investeren we zakelijk dan ook vooral in de relatie en samenwerking met AI, zodat het ons werk kan versterken en wij ons nog meer kunnen focussen op waar wij goed in zijn: creativiteit, kritisch denken en het bouwen van relaties.