Om die vragen te beantwoorden duiken we eerst terug in de literatuur. Eric Ries publiceerde in 2011 de Lean Startup. Een filosofie, of zoals hij het noemt ‘framework’, om je startup (of nieuwe product/dienst) zo lean mogelijk aan te pakken. Dat betekent je visie omzetten in een product en ‘zo snel mogelijk’ de markt op. Dan kun je testen met je gebruikers en valideren of je idee en de uitwerking daarvan klopt. De learnings die je hieruit opdoet verwerk je weer in je product of dienst en zo weet je al vroeg of je daadwerkelijk waarde toevoegt. Deze aanpak omarmen we volledig bij TodayTomorrow.
Om te bepalen wat de waarde is, stellen we ons vaak eerst de vraag ‘mag dit product er zijn?’. Wanneer we die vraag positief kunnen beantwoorden, gaan we een stapje verder. Welk probleem lossen we op? Deze vraag proberen we te beantwoorden aan de hand van problem interviews met potentiële gebruikers. Soms zetten we al een prototype in, maar in principe focus je je in deze fase vooral op het vaststellen van het probleem. De uitkomsten vertalen we aan de hand van het lean canvas naar een waardepropositie. Dit is nog steeds gebaseerd op een hypothese, maar wel gevalideerd als probleem. Bijvoorbeeld voor Moonback definieerden we de volgende propositie: ‘Book on the bright side’. Onderbouwd door vijf principes uitgewerkt in een manifesto.
Voor we starten met ontwikkelen zijn we benieuwd of de oplossing ook daadwerkelijk wordt gewaardeerd. Heb je het probleem dus scherp en de oplossing voor ogen? Tijd om deze concrete oplossing voor te leggen bij de gebruiker. Ziet hij of zij er meerwaarde in? Of is er toch nog aanscherping nodig. Pas als deze fase is doorlopen gaan we echt aan de slag. De lessen die we hebben geleerd nemen we mee in de ontwikkeling. Maar we zijn er nog niet. Je zult ook tijdens de ontwikkeling je gebruikers niet moeten vergeten. Want een oplossing op conceptueel niveau is iets ander dan weten of je knoppen werken zoals je hebt bedoeld. Daarnaast wil je weten of het design aansluit bij de positionering en tot slot test je of de gebruikerservaring klopt met wat je voor ogen hebt. Hiervoor zetten we user tests in. Soms klein, soms groot.
Eerder schreef ik dat je zo snel mogelijk de markt op moet met je product of dienst. Dat ‘zo snel mogelijk’ is natuurlijk multi-interpretabel. Het betekent niet per se hoe sneller, hoe beter. Wat we leerden uit onze eigen startups en de startups waarbij we betrokken waren is dat je product moet staan. Zeker in deze tijd waarin een goede user experience vaak nog belangrijker is dan het aantal functionaliteiten. Mensen hebben liever iets dat goed werkt, maar nog niet alles kan dan andersom. Kijk ook goed om je heen. Is er concurrentie of zijn er digitale producten waar je jezelf enigszins mee vergelijkt? Hoe pakken zij het aan? Hoe goed (of slecht) werkt hun product?
Zorg ervoor dat je product functioneel gezien voldoet aan de basics en focus vooral op de onderdelen die écht anders zijn. Doe dit vanuit jouw waardepropositie en zorg ervoor dat je vanuit de kern niet vergeleken wordt met anderen. Laat zaken die niet voldoende onderscheidend zijn of geen directe waarde toevoegen bij een eerste release buiten beschouwing.
En ben je dan uiteindelijk live met je product en lukt het om klanten of gebruikers enthousiast te krijgen. Besef je wel, je bent er nog niet. De input die je krijgt na lancering is misschien wel het meest waardevol. Je kunt er je product mee doorontwikkelen en verbeteren. Dus ook dan blijft de continue feedback loop essentieel. Kijk daarbij niet alleen naar directe feedback, maar loop continu door je meest kritische aannames. Werkt iets: check, next. Zo haal je het risico uit je product zodat je overblijft met een product dat solide is. Maar het kan ook zijn dat je aannames niet blijken te kloppen…
En dat betekent tijd voor een rigoureuzere aanpassing. Ries formuleert de verandering die daarbij past als volgt: ‘That change is called a pivot: a structured course correction designed to test a new fundamental hypothesis about the product, strategy and/or engine of growth.’ Zo lang het goed gaat lijkt het misschien niet aan de orde. Maar wees eerlijk en stel jezelf kritische vragen. Blijven de cijfers achter op een bepaald gebied? Heb je voldoende terugkerende klanten? Voeg je voldoende waarde toe? Zo niet dan doe je er verstandig aan koers te wijzigen en nieuwe hypotheses op te stellen.
De belangrijkste lessen die we leerden is dat we moeten blijven leren. En als het gaat om het product dan leer je het meeste van gebruikers. Testen is bij ons een belangrijk onderdeel in de ontwikkeling van digitale producten. En dat blijven we doen. Ook, of misschien wel juist na live-gang. Zo lang je open blijft staan voor je gebruikers pluk je de vruchten van het startup denken. En soms betekent dat ‘killing your darlings’. Afstand nemen van dingen waar je veel tijd en liefde in hebt gestoken. Maar ook nieuwe inzichten omarmen en open blijven staan voor een veranderende markt en nieuwe behoeften.
